STRESS P.2

Oxidative stress

oxidation ကို ျမန္မာလို ဓာတ္တိုးျခင္းလို႕ ဓာတုေဗဒက ဆရာေတြက ေခၚေလ့ရိွပါတယ္။ oxygen molecule တစ္လံုးေပါင္းထည့္လိုက္တယ္ေပါ့။ အဲဒီလို ေပါင္းလိုက္ရင္ ျဒပ္ေပါင္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ပံုပ်က္သြားေလ့ရိွတယ္။ ပံုပ်က္သြားတာေၾကာင့္ မူလလုပ္ငန္းေဆာင္တာေတြကို မလုပ္ႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။ tissue ေတြ ပ်က္စီးသလို cell ေတြလည္း ေသေက်ၾကပါတယ္။ အေရျပားမွာ ျဖစ္ရင္ tissue ေတြ ပ်က္စီးတာ မ်ားတာေၾကာင့္ အိုမင္းျခင္းကို ျဖစ္ေစတယ္လို႕ ေျပာၾကတယ္။ တကယ္ေတာ့ oxidation က လူ႕ခႏၶာကိုယ္အတြက္ အသံုး၀င္တဲ့ေနရာေတြ အမ်ားၾကီးရိွပါတယ္။ မလိုအပ္ေတာ့တဲ့ tissue ေတြကို ဖ်က္ဆီးပစ္တဲ့ေနရာမ်ိဳးေတြ နဲ႕ ဘက္တီးရီးယားပိုးေတြကို သတ္တဲ့အခါမ်ိဳးေတြမွာ oxidation ကိုု ျဖစ္ေစတဲ့ reactive oxygen free radicals (reactive oxygen species) (ROS) လို႕ေခၚတဲ့ ငတိကေလးေတြက ေ၇ွ႕တန္းက ပါ၀င္ပါတယ္။ သို႕ေသာ္ မလိုအပ္ဘဲနဲ႕ အစြမ္းေတြ စြပ္ျပေနရင္ေတာ့ အေကာင္းထက္ အဆိုးက ပိုမ်ားလာမွာပါ။ oxidative stress ကို ျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ အရာေတြနဲ႕ သက္ဆိုင္တဲ့ အဂၤါအစိတ္အပိုင္းေတြကေတာ့ ေအာက္ပါအတိုင္း ျဖစ္ပါတယ္။

STRESS P.1

Stress ကိုျမန္မာလို ဘာသာျပန္ရင္ စိတ္ဖိစီးမွဳလို႕ ျပန္ေလ့ရိွတာေတြ႕ရတယ္။ အဲဒီလို ျပန္လိုက္ရင္ မျပည့္စံုတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ေပ်ာက္ကင္းေအာင္ ျပဳလုပ္တဲ့ေနရာ မွာလည္း စိတ္တစ္ခုတည္းကိုပဲ အာရံုစိုက္ ေနတတ္ၾကတယ္။ မထိေရာက္ေတာ့ဘူးေပါ့။ တကယ္ေတာ့ စိတ္ဖိစီးမွဳလို႕ ေျပာခ်င္ရင္ mental stress လို႕သံုးပါတယ္။ stress လို႕တိုက္ရိုက္သံုးရင္ မည္သည့္ေနရာမွမဆို ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ဖိစီးမွဳကို ေျပာတာပါ။ ကိုယ္ခႏၶာမွာျဖစ္ေပၚရင္ physical stress, စိတ္မွာျဖစ္ရင္ mental stress, ကိုယ္တြင္းအဂါၤ အစိတ္အပိုင္းေတြမွာျဖစ္ရင္ physiological stress, ေရာဂါေၾကာင့္ျဖစ္ရင္ pathological stress ဆိုျပီး သံုးေလ့ရိွပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ stress ကိုေပ်ာက္ေအာင္ ကုခ်င္ရင္ ျဖစ္ေပၚေစတဲ့ အေၾကာင္းအခ်င္းအရာကုိ ေသခ်ာသိမွ ေပ်ာက္ႏိုင္မွာပါ။